Ολιβάρες, Γκασπάρ ντε Γκουθμάν, κόμης του-

(Gaspar de Guzman y Pimental Count of Olivares, Ρώμη 1587 – Τόρο, θαμόρα 1645). Ισπανός πολιτικός. Εγκαταστάθηκε στη Σεβίλλη και ίδρυσε εκεί, μαζί με άλλους λόγιους, μια πλούσια βιβλιοθήκη, δίνοντας έτσι ζωή σε έναν δραστήριο πνευματικό κύκλο. Αφού μπήκε στην αυλή του Φίλιππου Γ’ της Ισπανίας, κατόρθωσε ουσιαστικά να κυβερνά μόνος του το βασίλειο μετά την άνοδο στον θρόνο του Φίλιππου Δ’ (1621) και από τη θέση αυτή, αποδείχτηκε ικανότατος μεταρρυθμιστής, κυρίως στον οικονομικό και στον διοικητικό τομέα. Η διαφθορά όμως που επικρατούσε υπερίσχυσε και φαίνεται πως και ο ίδιος ο Ο. επωφελήθηκε για να κερδίσει πλούτη και τίτλους για την οικογένεια του. Αφού ξανάδωσε λαμπρότητα και γόητρο στο στέμμα, στο εσωτερικό, παρασύρθηκε σε φιλόδοξη εξωτερική πολιτική, που παρέσυρε τη χώρα στον καταστρεπτικό για την Ισπανία Τριακονταετή Πόλεμο. Οι επαρχίες άρχισαν να επαναστατούν, οι Καταλανοί προσχώρησαν στον βασιλιά της Γαλλίας (1640), ενώ η Πορτογαλία ανακηρύχθηκε ανεξάρτητη (1641) υπό τον Ιωάννη Δ’ της Μπραγκάντσας. Ο O., που έπεσε στη δυσμένεια του βασιλιά και της αυλής, αποσύρθηκε στην ιδιωτική ζωή (1645) στο Τόρο, αφήνοντας τη χώρα σε άθλια κατάσταση. Από τις απώλειες που προκάλεσε η επεκτατική πολιτική του, σοβαρότερη ήταν της Πορτογαλίας, η οποία δεν ανακτήθηκε ξανά.